Czumowa Grapa
.jpg) Krzyż Grunwaldzki na szczycie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Położenie | |
| Pasmo | |
| Wysokość |
521[1] m n.p.m. |
Położenie na mapie województwa śląskiego  | |
Położenie na mapie Polski  | |
 49°33′58,0″N 19°04′52,6″E/49,566111 19,081278
| |
Czumowa Grapa[2][3], Cumowa Grapa[4][5], Grunwald[6], Sumowa Grapa[7] – wzniesienie w Beskidzie Śląskim znajdujące się w widłach Soły i Bystrej (Kameszniczanki)[2], administracyjnie w granicach wsi Milówka w województwie śląskim, w powiecie żywieckim[2].
W 1910 roku na szczycie wzniesiono pomnik z krzyżem na pamiątkę 500. rocznicy bitwy pod Grunwaldem. W grudniu 1943 roku pomnik został zburzony przez Hitlerjugend, a krzyż został zezłomowany. Pomnik odbudowano w 1984 roku[6], a odsłonięcia dokonano 26 maja 1984 roku[7]. Na wzgórze rokrocznie 3 maja odbywa się procesja z kościoła Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Milówce, po czym na szczycie obok krzyża zostaje odprawiona msza święta[6].
Nazwa wzniesienia pochodzi od spotykanego w tej części Żywiecczyzny nazwiska Czuma. Już w 1712 r. Jan Czuma był wymieniany jako właściciel piły (tartaku) w Milówce. Polana z przysiółkiem Czumówki znajduje się w sąsiedniej Kamesznicy, pod głównym grzbietem Beskidu Śląskiego w rejonie Gańczorki. Mazurzący górale żywieccy wymawiają nazwę wzniesienia jako „Cumowa Grapa”. Nazwa „Grunwald” jest potoczną nazwą miejscową, związaną ze wspomnianym krzyżem i utrwaloną dopiero w XX w[6].
W okolicy znajdują się ślady polskich okopów z okresu II wojny światowej. To tam oddział dowodzony przez kpr. Kleina bronił się 2 września 1939 roku (zob. obrona Milówki)[6].
Ze szczytu widać m.in. masyw Baraniej Góry, Romankę i góry Grupy Wielkiej Raczy[4].
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Beskid Śląski i Żywiecki. Mapa 1:50 000, Kraków: Compass, 2011, s. 2, ISBN 978-83-7605-084-3.
- ↑ a b c Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2023-06-17].
- ↑ Nazwa według Państwowego Rejestru Nazw Geograficznych.
- ↑ a b Plan odnowy miejscowości Cisiec na lata 2010–2017, Cisiec: Urząd Gminy Węgierska Górka, marzec 2015, s. 18.
- ↑ Strażak_OSP, Obchody święta Konstytucji 3 maja [online], Ochotnicza Straż Pożarna w Milówce, 3 maja 2017 [dostęp 2018-12-19].
- ↑ a b c d e Mirosław Barański, Beskid Śląski, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2007, s. 303, ISBN 978-83-89188-71-7.
- ↑ a b Radosław Szczepanek, Sumowa Grapa (521 m n.p.m.) nad Milówką – Beskidy (miejsca, informacje, ciekawostki) [online], Licencjonowany Przewodnik Beskidzki - Radosław Szczepanek, 10 marca 2020 [dostęp 2022-12-14] (pol.).